احتمالا بسیاری از کسانی که سرمایه کافی برای راه‌اندازی کسب و کار ندارند، از روش‌هایی مثل «سرمایه از دیگران و کار از من»، «تامین سرمایه به‌صورت سهام چند نفره»، «تامین سرمایه به صورت مشارکت فامیلی و خانوادگی» و «تامین سرمایه به صورت خیریه» و از این قبیل روش‌ها بهره می گیرند، بدون آنکه بدانند این روش چه نام دارد، در حالی که به این روش متداول تامین مالی جمعی یا کرادفاندینگ (crowdfunding) می‌گویند. در این مقاله سعی می‌کنیم تعریفی جامع از تامین مالی جمعی یا (crowdfunding) به شما ارائه کنیم:
“تامین مالی جمعی راهی است که اشخاص از طریق افراد، مشاغل و خیرین و… سرمایه کسب و کارشان را تامین میکنند. این کار از طریق اشخاص یا سازمان‌هایی انجام می‌شود که در ازای سود یا پاداش بالقوه در پروژه‌های سرمایه‌گذاری، حاضر به شرکت در این سرمایه گذاری هستند. هرچند که شرکت در این نوع سرمایه‌گذاری می‌تواند خطرناک باشد، بنابراین باید تمام جنبه‌های کار را بسنیجید.اگر یک شرکت یا شخص بخواهد از طریق سرمایه‌گذاری، پول تهیه کند، می‌تواند با ارسال جزئیات پروژه، کسب و کار و ایده خود در وب سایت سرمایه‌گذاری، اقدام به جلب سرمایه کند. این بدان معناست که افراد می‌توانند بدون مراجعه به بانک و گرفتن تسهیلات (وام) از طریق افراد یا سازمان‌هایی که پول در اختیار کسب و کارها می‌گذارند، سرمایه مورد نظر خود را تامین کنند. در واقع کرادفاندینگ استفاده از مقادیر کمی سرمایه ی تعداد زیادی از افراد برای تامین مالی یک کسب و کار است. به صورتی‌که crowdfunding با استفاده از دسترسی آسان شبکه‌های گسترده مردم از طریق رسانه‌های اجتماعی و وب‌سایت‌های سرمایه‌گذاری شغلی، سرمایه‌گذاران و کارآفرینان را گرد هم می‌آورد که با گسترش دامنه سرمایه‌گذاران، ظرفیت کارآفرینی را بالا می‌برند.”
اساس و مبنای تامین مالی جمعی
در بیشتر حوزه‌های قضائی، محدودیت هایی در مورد اینکه چه کسی می‌تواند کسب و کار جدیدی را بنا کند و میزان مشارکت افراد چقدر است، اعمال می شود. از آنجا که بسیاری از مشاغل شکست می‌خورند، سرمایه‌گذاران آنها با خطر از دست دادن عمده سرمایه مواجه هستند. پس این راهی است تا گروه‌های اقتصادی ضعیف‌تر که با مشکلاتی کمتر روبه‌رو می شوند، وارد حوزه سرمایه گذاری شوند.
شکل‌های مختلفی از تامین مالی جمعی:
۱- تامین مالی جمعی مبتنی بر سهام‌داری: برخی از کمپینهای کرادفاندینگ به پشتیبانان اجازه نمی دهند مالکیت بخشی از شرکت مورد حمایت خود را داشته باشند؛ اما کرادفاندینگ مبتنی بر حقوق صاحبان سهام، به کسب و کارهای کوچک و استارتاپها این امکان را میدهد تا در ازای تامین بودجه، بخشی از سهام آن کسب و کار را در اختیار داشته باشند.
۲- تامین مالی جمعی مبتنی بر وام: کمک های مبتنی بر بدهی، وام های همتا به همتا (P2P) هستند که نوعی کرادفاندینگ به حساب میآیند. در کمکهای مالی مبتنی بر بدهی، وام توسط بانک تامین شده و باید در یک زمان مشخص با بهره بازپرداخت شود.
۳- تامین مالی جمعی مبتنی بر کمک مالی (اهدا): حالتی است که در آن، افراد در ازای مبلغی که به یک کمپین، شرکت، خیریه یا فرد پرداخت می کنند، هیچ چشمداشتی ندارند. افرادی که به شما پول می دهند این کار را صرفا با هدف حمایت از رشد تجارت شما انجام می دهند و انتظاری از شما ندارند.
۴- تامین مالی جمعی مبتنی بر پاداش: روش پاداش زمانی است که اهدا کنندگان در ازای کمکهای خود چیزی دریافت میکنند. پاداشها به نسبت کمکهای مالی متفاوت است تا مشارکت بیشتر را تشویق کند. بر اساس مبلغی که شرکت کنندگان به یک کمپین می دهند، ممکن است یک محصول یا خدمات غالبا با نرخ تخفیف دریافت کنند.
5- تامین مالی جمعی مبتنی ضمانت: در روش تامین مالی جمعی بر پایه ضمانت، سرمایه گذارها در راستای توسعه کسب و کار به جای پول نقد، ضمانت نامه ارائه می دهند. مثلا برخی از استارتاپ ها برای اخذ مجوز باید ضمانت نامه رائه دهند یا برای شروع فعالیت شان نیازمند ضمانت نامه هستند که در این روش ضمانت نامه های بانکی و… در اختیار آنها قرار خواهد گرفت.
فرآیند کرادفاندینگ
تامین مالی جمعی فرصتی را برای کارآفرینان ایجاد می کند که صدها یا ده ها میلیون تومان از هرفرد که قصد دارد پولی را برای سرمایه گذاری دیگران اختصاص دهد و از طریق آن به سود برسد، تامین کند. ضمن اینکه crowdfunding فضایی را ایجاد می‌کند تا هرکس که ایده‌ای دارد بتواند ایده خود را به کسانی‌که قصد سرمایه گذاری دارند یا در انتظار شروع یک کسب و کار و سرمایه‌گذاری جدید توسط افراد با تفکر خلاق، هستند، ارائه دهند. به عنوان مثال یکی از پروژه‌های جالب تامین مالی جمعی، از فردی بود که می‌خواست یک دستورالعمل جدید سالاد سیب‌زمینی را ایجاد کند. هدف او جمع‌آوری کمکهای ۱۰دلاری بود، اما او از ۶۹۱۱ پشتیبان بیش از ۵۵۰۰۰ دلار جمع آوری کرد. سرمایه‌گذاران می‌توانند از صدها پروژه، پروژه دلخواه خود را انتخاب کنند و به اندازه ۱۰ دلار تا 1000 دلار سرمایه گذاری کنند. سایت‌های تامین مالی جمعی یا کراود فاندینگ، درصدی از مبلغ جمع‌آوری شده برای پروژه‌ها، دریافت و از این طریق کسب درآمد میکنند. اگر یک وبسایت تامین مالی جمعی را مشاهده کنید، باید بتوانید نمای کلی از پروژه‌های در حال اجرا را در آن ببینید. برای دیدن موارد، اطلاعات بیشتر یا سرمایه‌گذاری در یک پروژه ممکن است لازم باشد در وبسایت ثبت‌نام کنید. اگر پروژه‌ای پیدا کردید که به آن علاقه‌مند شدید، باید جزئیات بیشتری را جستجو نمایید. شرکت تجاری، فرد یا تیمی که به‌دنبال جذب پول و سرمایه هستند باید به شما اطلاعات زیر را بدهند:
-پروژه چقدر پول می‌خواهد؟
-چقدر تاکنون سرمایه تامین و جذب شده است
– سهم پیشنهادی در تجارت چقدر است (در صورت لزوم)
– پول برای چه پروژه ای استفاده خواهد شد؟
-چه مدت زمان برای سرمایه‌گذاری فراهم است؟
-چند نفر قبلا سرمایه‌گذاری کرده‌اند؟
-آن‌چه در ازای سرمایه‌گذاری دریافت خواهیدکرد (مانند سهام در شرکت)
مزایای تامین مالی جمعی
۱- دستیابی: با استفاده از یک پلتفرم تامین مالی جمعی، شما به هزاران سرمایه‌گذار معتبر دسترسی خواهید داشت که کمپین های جمع‌آوری کمکهای مالی در آنجا حضور دارند و با آنها تعامل خواهید داشت و ایده شما را به اشتراک می گذارند.
۲- ارائه: با ایجاد یک کمپین تامین مالی جمعی، شما می‌توانید فرآیند ارزشمندی را که قابلیت نظارت از بالاترین سطح، توسعه، پیشنهادات، بازار قابل پیگیری، مقدار پیشنهاد و… را در اختیار داشته باشید.
۳- روابط عمومی و بازاریابی: از زمان شروع تا پایان، می‌توانید کمپین خود را از طریق شبکه های اجتماعی، خبرنامه‌ها و سایر تاکتیک‌های بازاریابی آنلاین به اشتراک بگذارید و تبلیغ کنید. از آنجا که شما و سایر رسانه‌ها، خروجی برنامه‌ریزی‌ها و پیشرفت سرمایه‌گذاری خود را رصد می‌کنید، می‌توانید ترافیک دریافتی‌تان را دو برابر کنید که این باعث جذب سرمایه بیشتر می‌شود.
۴- اعتبارسنجی مفهوم: ارائه مفهوم یا تجارت خود به عموم مردم، فرصتی عالی برای اعتبارسنجی و پالایش پیشنهاد شما میدهد. از آنجا که سرمایه‌گذاران بالقوه سوال و ابرازعلاقه میکنند، اگر چیزی را از قلم انداخته‌اید که آنها را علاقه‌مندتر می‌کند، به سرعت متوجه آن می‌شوید و می‌توانید خلا اطلاعاتی را پر کنید.
۵- کارآیی: یکی از بهترین موارد در خصوص جمع‌آوری آنلاین، توانایی آن در متمرکز کردن و موثرتر کردن تلاش‌های جمع‌آوری کمکهای مالی است. با ساختن یک نمایه جدید می‌تواند بر روی چشم اندازهای خود و سرمایه‌گذاران بالقوه دقیق‌تر شوید و این‌گونه نیاز به پیگیری هریک از آنها به‌صورت اختصاصی را برطرف کنید.
